|
|
Alternatywą
szkoły katolickie
Początkowy okres pobytu dziecka w szkole i jego funkcjonowanie w nowej społeczności uczniowskiej jest niewątpliwie trudnym momentem adaptacyjnym w życiu dziecka. Tutaj ma się ono przygotować
i nauczyć pełnienia przyszłych ról i zadań w środowisku. Ważne jest zapewnienie przyjaznej i ciepłej atmosfery sprzyjającej pełnemu rozwojowi osobowemu dziecka. Tak przejawia się podmiotowość ucznia, która ujawnia się w dialogu, jaki podejmuje z nim nauczyciel, a także w stwarzanej mu szansie stopniowego usamodzielniania się.
W myśl nowych założeń reformy w punkcie centralnym pracy edukacyjnej powinien znajdować się uczeń i jego wszechstronny rozwój. Stąd zasadniczym zadaniem staje się indywidualne traktowanie ucznia i patrzenie na niego w perspektywie jego własnej drogi życiowej. Reforma służy personalizacji szkoły. Usytuowanie ucznia w centrum stanowi fundament i punkt wyjścia do formułowania głównych zadań edukacyjnych szkoły.
Wychowanie szkolne, do jakiego zobowiązany jest nauczyciel, możemy określić jako mądre towarzyszenie uczniowi na drodze jego rozwoju
i stwarzanie wartościowego środowiska wychowawczego. Wychowanie to skierowane jest ku samowychowaniu. Młodego człowieka widzi się tu w sposób integralny, we wszystkich sferach jego osobowości: w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, w sferze woli i rozwoju duchowego. Nauczyciel nie jest "sprawcą" rozwoju swoich uczniów. Poprzez swoje wysiłki może jednak wyzwalać drzemiący w uczniach potencjał w pożądanym kierunku.
W toku nauki szkolnej uczeń stopniowo poznaje kim jest, kształtuje coraz pełniejszy obraz samego siebie, rozpoznaje swoje talenty i ograniczenia oraz uczy się akceptować siebie takim, jakim jest. Równocześnie otrzymuje od wychowawcy cenną odpowiedź kim może być, jak może rozwinąć w sobie to, co najwartościowsze, co pomoże mu zrealizować własne pragnienia, stać się w pełni dojrzałym człowiekiem. Chrześcijanin w poszukiwaniu prawdy o sobie opiera się nie tylko na wiedzy i rozumie, ale również stara się rozwijać wrażliwość serca i ducha. Realizuje o swe działania w sposób dwuwymiarowy: wertykalnie i horyzontalnie. Kierunek wertykalny otwiera człowieka na rzeczywistość znajdującą się ponad światem zmysłowym. Kierunek horyzontalny dotyczy człowieka żyjącego w otaczającej rzeczywistości.
W tym aspekcie niezmiernie ważne staje się poszukiwanie niezbywalnych wartości, które można ująć w haśle "Bóg, honor, ojczyzna". Zatem najważniejszym zadaniem wychowawczym winno być zmierzanie do osobowego dialogu wychowanka z Bogiem oraz budowania wynikającej z tego więzi z Bogiem - poczucia bycia dzieckiem bożym. Aby wychowankowie czuli potrzebę identyfikowania się z tymi wartościami i uznali je za własne, bardzo znacząca jest osoba wychowawcy. To, kim jest nauczyciel, decyduje o przyjęciu bądź odrzuceniu przez młodych ludzi słów, które wypowiada. Od przekazu wychowawców zależy również to, czy poprzez Ewangelię dzieci odkryją w Jezusie Chrystusie pierwszy i najważniejszy wzór osobowy, który powinien być drogowskazem i pomocą przy dokonywaniu codziennych i życiowych wyborów.
Z powyższego wynika, że wychowanie katolickie, aczkolwiek w wielu istotnych aspektach zbieżne ze współczesną pedagogiką, to jednak sięga znacznie głębiej w istotę człowieka. Tak jasno sprecyzowane cele stawiane przed wychowankami mobilizują ich do przyjmowania odpowiedzialności za siebie samych i stopniowo wprowadzają na drogę samowychowania i samodoskonalenia, które jest strategicznym celem szkolnego wychowania.
Idea wyżej przedstawionej koncepcji wychowania nie może ograniczać się do rzeczywistości szkolnej. Rodzice, którzy są pierwszymi wychowawcami, mają prawo decydowania o całym procesie wychowania dziecka, również o tym jego nurcie, który rozgrywa się w szkole. Dokonując wyboru szkoły katolickiej dla swojego dziecka, możemy zakładać, że profil światopoglądowy
i system wartości chrześcijańskich w wychowaniu odpowiada potrzebom i oczekiwaniom rodziców.
Wychowawcza rola szkoły, choć wobec domu rodzinnego pomocnicza, pod pewnymi względami pozostaje niezastąpiona. Szkoła, jako instytucja specjalnie do tego powołana, przygotowana
i posiadająca dostępne środki, jest odpowiedzialna za ostateczny jego kształt i jakość. Szkoła powinna dbać również o odpowiednie formy współpracy z rodzicami i zgłębiania religijnej świadomości rodziców oraz katolickiego aspektu wychowania ich dzieci.
Zatem główny cel wychowania
w pierwszym etapie edukacji w szkole katolickiej można sformułować następująco:
Ukształtowanie w wychowanku podstawowych dyspozycji osobowościowych, w atmosferze życzliwości
i akceptacji, umożliwiających mu na obecnym etapie oraz dalszym Życiu
i edukacji osiąganie pełnego rozwoju osobowego i odnajdywanie swojego miejsca w relacji z Bogiem, wśród innych ludzi, w społeczeństwie oraz w świecie, zwłaszcza dokonywanie odpowiedzialnych wyborów ukierunkowanych na dobra w duch wartości chrześcijańskich i ogólnoludzkich.
Tak postawiony cel odpowiada na aktualne potrzeby rozwojowe dziecka i wyposaża je w niezbędne podstawy przyszłego rozwoju i wyzwań życiowych oraz przygotowuje do samowychowania i samodoskonalenia się przez całe życie. W szkole katolickiej pracę wychowawczą proponujemy realizować
w następujących obszarach:
-
Poznawanie i rozumienie siebie w aspekcie psychologicznym (poznaję, przeżywam, myślę, działa) oraz kształtowanie postawy aktywności
i rozbudzanie potrzeb poznawczych dzieci;
- Kształtowanie i rozwijanie duchowości religijnej - budowanie relacji i więzi z Bogiem (kim jest dla mnie Bóg, kim ja jestem dla Boga);
- Poszukiwanie autorytetów i wzorów osobowych;
- Wychowanie do życia wartościami i formowanie swojej osoby (wychowanie sfery emocjonalnej, moralnej wolicjonalnej);
- Odnajdywanie siebie w relacjach rówieśniczych i z innymi osobami;
- Odnajdywanie swojego miejsca w szerszej społeczności uczniowskiej, lokalnej i ogólnoludzkiej
- Wychowanie w rodzinie:
- współpraca z rodzicami
- wzmacniamy więzi z rodziną;
- Kształtowanie odpowiedzialności za powierzone człowiekowi dobra przyrody i efekty pracy ludzkiej
- Kształtowanie odpowiedzialności za siebie
i innych (zdrowie i bezpieczeństwo).
mgr Anna Koch i mgr Lidia Rosiak
- nauczycielki Katolickiej Szkoły Podstawowej
im. Jana Pawła n w Koszalinie
|
|
